felsefe

her şey dinamik. bu biraz kafa karıştırıcı, epey rahatsız edici, fazlasıyla korkutucu. bütün bu dinamizmi, sürekli akış halinde olan bir tablo gibi tahayyül edersek; felsefeyi, bu tabloyu sabit bir çerçeveye oturtma çabası olarak görebiliriz.

russell'a göre "felsefe en uç soruları yanıtlama girişimin­ den başka bir şey değildir"

soru(n)ların bağlamlarını tanımlamak ve tanımlanmış bağlamla örtüşen verilerden bir anlam yaratmaktır.

veri, bağlamsız bir anlam ifade etmez. eğer felsefenin, anlamın neliğine dair bir iddiası olacaksa bunu ancak sorunun yanıtları arasında, sorunun bağlamıyla en yakın bağlantılı argümanı seçebilecek ortamı inşa ederek yapabilir.

ya da en azından benim yapabildiğim en münasip tanım an itibariyle budur.

"[felsefe bir yanıyla da] normal olarak dinin her zaman pratik ve duygusal olarak yaptığı şeyi, yani insan hayatını insanın içinde bulunduğu evrenle belli ölçüde doyurucu ve anlamlı bir ilişkiye sokma ve insani işlerin yürütülmesinde birazcık bilgelik sağlama çabasını entelektüel planda gerçekleştirme girişimidir."

j.h. randall, jr.-j. buchler, felsefeye giriş, çev. ahmet arslan, 2. bs, izmir, 1989.

"felsefe, kendisini akla dayanan nedenlerle, gerekçelerle meşrulaştırmaya çalışan bireysel, eleştirisel, refleksif, bütüncü ve tutarlı bir düşünme faaliyetidir. "

arslan, ahmet. 2011. sokrates öncesi ve yunan felsefesi. 4. bs. ilkçağ felsefe tarihi sokrates öncesi yunan felsefesi. istanbul: istanbul bilgi üniversitesi yayınları.sf.23.

felsefe genelde geçmişe dair bir cevaplar koleksiyonu ya da düşünceler müzesi olarak görülür. oysa onu, düşünceler arasındaki iletişim ve konuşma süreci olarak görmek ve değerlendirmek gerekir.

türer, c. (ed.). (2018). türkiye'de felsefe sorunları ve çözümler. türkiye felsefe derneği yayınları. sf.7.

deleuze ve guattari'ye göre "kavramlar oluşturmak, keşfetmek, üretmek sanatı"dır.

felsefe ne tanımlanabilir ne de sabit bir çerçeveye oturtulabilir.

anlam arayışıdır
evet felsefe arayıştır.
evet felsefe soru soruştur.
evet felsefe düşünceleri didikleyiştir.
evet felsefe eşyaya anlam yükleme çabasıdır.
evet felsefe sabiteleri silkeleyiştir.
evet felsefe bastığınız zemini ayağınızın altından alıştır.
evet felsefe ... felsefedir.
evet felsefe tanımladığınızda bitendir.
felsefe bilim değildir bu yüzden tanımlanamaz felsefe hakkında "bir şeyler söylenebilir" sadece

sınırsızdır ve sınır belirlemeye kalktığınızda düşünceye sınır koymaya kalkmış olursunuz. bu ne kadar mümkündür ?

düşünme ve sorgulama uğraşı.
"felsefe, iki arada bir derede olmaktır" diyor meriç bilgiç 'felsefeye çıkış' kitabında. "ne bu ne de öbür yakada koca yapılar inşa etmek derede akmaya yaramaz."

"ey fazilet, basit ruhların yüksek bilgisi, sana ulaşmak için bu kadar zahmete ve külfete lüzum mu var? senin ilkelerin bütün kalplerde yazılı değil mi? kanunları öğrenmek için herkesin kendi içine bakması, ihtirasların sustuğu bir anda vicdanını dinlemesi yetişmiyor mu? gerçek felsefe işte budur!"

j. j. rousseau ,ilimler ve sanatlar hakkında nutuk, çev. sabahattin eyüboğlu, m.e.b. yayınları, 1989.