carlos diaz ruiz ve tomas nilsson'ın 2022 tarihli disinformation and echo chambers: how disinformation circulates on social media through ıdentity-driven controversies başlıklı çalışmalarını temel alarak konuyu hem kendim öğreneceğim hem de size özetleyerek günlük hayatlarımızı abartılı derecede etkileyen bu konu hakkında bir özet çıkarmış olacağım.
meseleyi anlamak için öncelikle dezenformasyon ve kültür savaşını bilmek gerekiyor. yankı odalarını tanımlayarak başlayalım. yankı odası, belirli bir ideolojik pozisyona sahip kişinin kendi haber alma kanallarını kendi görüşlerinden olan insanlarla doldurması neticesinde 1-) kendi görüşlerinin doğruluğundan %100 emin olmasına 2-) kendi görüşlerinin radikal noktalarına savrulmasına 3-) karşıt bir görüşü otomatik olarak saldırı şeklinde anlamasına yol açan medya kavramıdır. yankı odaları, toplumların polarize olmasına ve tarafların şiddete varacak şekilde radikalize olmasına yol açmasının yanı sıra tarafların radikalliği sebebiyle toplumsal politikaların da üretilmesini zorlaştıran bir süreç yaratır.
makaleye göre yanlış bilginin yayılmasında iki aşama vardır. seeding denen dezenformatif bilginin ortaya çıkışı ve echoing denilen yankı odaları aracılığı ile yanlış bilginin bir görüş haline gelmesi. burada şema halinde görülebilir.
makalede öncelikle düz dünyacılardan bahsediliyor. düz dünyacılar nasıl oluyor da bunca bilimsel veriye rağmen ısrarla büyümeye devam ediyorlar? araştırmaya göre bir aidiyet hissi ile bir araya gelmiş düz dünyacılar karşısında argüman üretmek onları dağıtmaktan ziyade güçlendiriyor. bu sebeple fact-checking süreçleri bir işe yaramıyor zira kimin gerçekleri kontrol ettiği üzerine tartışmalar çıkıyor ve kendi görüşlerine karşıt argüman üretimi dezenformasyon olarak anlaşılıyor ve bu saldırı düz dünyacıları daha çok bir arada durmaya ve hareketlerine daha çok inanmaya teşvik ediyor. aynı şey ülkemizde islam için de geçerli.
yankı odalarının ve dezenformasyonun adım adın ilerleyişi ise şu şekilde:
1- insanların uzun süredir ayrışmış olduğu bir fay hattı bul ve o gruptan olduğunu göster.
2- sonrasında yanlış ya da hatalı bilgiyi ortaya at ve karşılık gelmesini bekle.
3- karşılık geldiği zaman karşılığı verenin diğer gruptan olduğunu söyle ve sırf düşman olduğunu için bu şekilde karşılık verdiğini söyle.
4- gelen karşılıkların içinden ufak tefek hataları bul ve büyük bir fark yaratacakmış gibi döne döne onları vurgula.
5- kendi kişisel sebeplerinden dolayı senin yanlış verine inanmak isteyen kendi grubunun insanlarının katkılarını al ve seninle aynı aidiyette olan insanların genel olarak seninle aynı fikirde olduğu algısını yarat. böylelikle senin hikayen yayılsın ve derinleşsin.
6- karşı tarafın senin aidiyetin üzerinden bir yorumu olursa bunu al ve karşıt argümanın aslında senin kimliğine bir saldırı olduğunu söyle.
7- tartışma uzasın, insanlar artık neye inanacaklarını nereye bakacaklarını şaşırsınlar ve en sonunda senin kimliğinden olanlar senin tezlerini senin kimliğine rakip olanlar da karşıt görüşe inansınlar.
not: her okuma yanlış okumadır, tam detaylı analiz için lütfen kendiniz okuyun.
kaynak
diaz ruiz, c., & nilsson, t. (2023). disinformation and echo chambers: how disinformation circulates on social media through ıdentity-driven controversies. journal of public policy & marketing, 42(1), 18–35. https://doi.org/10.1177/07439156221103852
hoş: tümü
|
bugün
başlıkta ara