ai'ın ne olduğunu aşağı yukarı biliyoruz. (bkz: ai nedir?) bakınızı verirken gördüm ki, bilmiyormuşuz. ancak basit bir tanımda uzlaşabiliriz: yapay zeka, insan zihnini taklit etmek üzerine geliştirilen bir mekanizmadır. bunda okeysek devam edelim, değilsek bakınızı doldurun.
peki gpt4 ile ilerlemesi karşısında gerçekten şaşırdığımız bu model karşısında insan aklının durumu ne olacaktır? bence, insanlığın vazifesi bu noktadan sonra hakikatin bekçiliğini yapan birilerinin varlığından emin olmaktır. çünkü felsefe, yapay zekanın dünyasında olmazsa, omnipotentin sınırları hususunda düşünen kimse yok ve doğal olarak tüm farklı bir şey söyleme mekanizmalarınız tamamen devredışı kalmış demektir.
bu şartlar altında metin, insanlığın gerçek sınırlarını takip edecektir zira bir ai, ancak gerçek insan zekasını temsil/taklit ederek öğrenebilir. bu da onları günün sonunda yazarlara ve sanatçılara getirecektir. zira gündelik olarak bilgiyi işleyen ve yeni bilgi yaratmaya gayret eden bir tek onlardır. bilim de buradaki en önemli kıstas haline kaçınılmaz bir şekilde gelecektir.
zira hakikat dediğimiz ya insanın aklıdır, ya da ai'ın dediği. ai insan aklının ne bildiğini bilirse ne olur, bilemezse neden uğraşıyoruz ki? ahlaki nokta, yani basit iyi ve kötü tanımları netleşmeden ai'ın tam olarak ne şekilde işleneceği konusu gündemde yer etmeye başladıkça bunu takip eden ve deneyen herkes konu hakkında daha fazla dikkat çekmeye başlayacak. buna zaman içerisinde artan güvenilirlik, yani liyakat diyorum. insanın hangi noktada olursa olsun aynı anda öğrenmeye ve öğretmeye devam etmesi, kendi tabula rasa'sını doldurması.
ama daha iyi fikri olan varsa da dinlemek isterim. (bkz: liyakat nedir?)
özetle, hi, yani insan zekası, zamanı idrak etme konusunda ai'dan üstündür. bu sebeple değerleri ai'ın sağlamasında, ahlakta ona sorulmasından taviz verilmemesi gerekir. bu konuda konuşacak olanlar da bu konuda zaten uzun zamandır düşündüğünü metinleri üzerinden ispatlayabilendir.
(bkz: !iqsözlük'te yazar olmak)
hoş: tümü
|
bugün
başlıkta ara
-
-
buradan izleyebileceğiniz videosunda sabine hossenfelder ai collapse (yapay zeka çöküşü) konusunda bizleri bilgilendiriyor. peki nedir bu yapay zeka çöküşü? yapay zekanın insan rehberliği olmadan kendi üretimlerini tekrardan çalışarak ürettiklerinin çok kötü oluşu ve gerçekçilikten gittikçe uzaklaşışı. eğer bir insan gözetimi ya da daha doğru ifade ile çıtası olmazsa ai kendiliğinden daha yüksek bir ifade formu üretemiyor şimdilik. peki bunu niçin başaramıyor? yanıtını roger penrose'un dahi merak ettiği bir soruyu yanıtlayamıyor zira: how random random is?
ai kendisine belirli bir malzeme verildikten sonra random atarak ilerlemeye çalışıyor ancak ürettiği "random"lar fazla random. böyle olunca da alakasız çeşitlenmeler ortaya çıkıyor. insan zekasının kafadan elediği ya da düzensiz olacağı için hiç aklına bile getirmediği şeyleri sürekli verili olanların üzerine ekliyor ancak ortaya korkunç sonuçlar çıkıyor.
bilginin bu denli arttığı ve yapay zekanın verili materyali tükettiği bir ortamda yeni ve sağlıklı düzenlemeler üretebilenlerin -sanatçı, düşünür- becerilerine çok ihtiyaç olacak. bu becerilerin en temeli ise yazmak. ancak rastgele yazmak değil, gerçekten bir düşünce akışı içinde, cümleleri ve akışı düşünerek, yeni bir şeyler söyleme gayreti içinde yazmak.
ilgili videoyu izlediğim zaman aklıma bir üst girdideki yazı geldi. türkçe yapay zeka geliştirilmeye çalışıldığında -bugün gpt4'ün ingilizce performansının açıkça türkçe performansından iyi olduğu dikkate alındığında- bakılacak yerler yüksek kaliteli üretimlerin toplandığı yerler olacak. ekşi, uludağ vs sözlükler bunun için iyi bir örnek olarak görünüyor olabilir ancak yapay zeka geliştiricilerinin de kaçmaya çalıştığı şeyi temsil ediyorlar daha çok: "garbage in garbage out".
iqsözlük'ü kurarken bizim de amacımız buydu zaten. bir çıta belirlemek, metinlerin düşünülerek yazılmasına teşvik etmek. test diye başa koyduğumuz ufak oyun bunun basit bir parçası aslında.
hasılı kelam, yapay zeka çağında gerçek insan fikrine, arayışına, yaratıcılığına her zamankinden daha çok ihtiyaç var. umarız bu dalgayı sözlükle birlikte yakalayabiliriz ki ülkede gerçekten yüksek kalite kaygısıyla metin üretenlere (kendimizden başlayarak) gerçek bir gelir sağlayabilelim. (bkz: iqsözlük nasıl bir gelir modeli planlamaktadır?)