cehalet

cehaletin aslında bilinen iki anlamı var. bir tanesi tdk'da tanımlandığı üzere bilgisizlik. diğeri de google - oxford işbirliği ile hazırlanmış sözlükte değinilen "toyluk" hali.

bunların ikisi de doğru tdk neden ikinci anlamı vermemiş bilmiyorum ancak meselemiz sözlük fareliği yapmak değil, cehaleti düşünmek ve bir de üçüncü bir anlamı olduğunu iddia etmek.

cehaletin ikinci "toyluk" anlamı ile başlayalım. bu toyluk sadece bir meselede yeterince olgun olmamayı anlatmaz, aynı zamanda genel edep ve adap kurallarını ve toplumsallaşmayı bilmemek olarak kullanılır. şehirli bir ilkokul mezunu için dağlı bir ilkokul mezunu son derece cahildir. zira bağırarak konuşur, kadınlara uzun uzun bakar, üstü başı bakımsızdır, sohbet içinde aniden sinirlenir, anormal tepkiler verir vs. anadoluda "cahilde eksik olan akıl değil edeptir" vecziyle de bu noktanın altı çizilir. aynı şekilde alman bir profesör anadolu'da bir köyde "ayıp olmadığı için * osurursa profesörlüğü onun cehaletini kapatmak için yetmez olur. zira "tahsil cehaleti alır, eşeklik baki kalır." buradaki eşeklik anadolu halkının özellikle eski kuşaklarının anladığı anlamıyla cehalettir.

cehaletin birinci anlamı çok daha basit: bilmemek. herhangi bir şeyi bilmeyen insan için onun cahili diyebiliriz. ben evde bitki yetiştirmenin cahiliyim örneğin, origaminin cahiliyim vs. ancak bu cahillik kötü değil bilakis sempatiktir. zira bilmediği bilmek sokrates'ten beri bir erdemdir ayrıca zaten kim istisnasız bütün konuların bilginidir ki? büyük resimde herkes zaten aşırı derecede cahildir.

ancak benim için önemli olan üçüncü anlamı. bu anlamıyla cehaleti şöyle tanımlıyorum: "değişim kaygısıyla, değişim ihtiyacını doğuran bilgiyi anlamayı reddetme hali. "

bu tanımı daha iyi anlayabilmek için öncelikle anlamak başlığına bakmanızı öneririm. orada anlamayı "değişmek" olarak tanımlıyorum. bugünlerde denk geldiğimiz ve sosyal medya tarafından desteklenen yeni bir cehalet türü bu. `post-modern cehalet `diyebiliriz buna. bu yeni cehalet tipinde inanç hürriyetinin suistimali söz konusudur. google'da hastalık araması yapmak gibi düşünün. google size baş ağrınızın beyin kanseri olmadığına dair bin sayfa, kanser olabileceğine dair de bir sayfa gösterir. siz eğer o bin sayfa yerine o tek bir sayfaya inanırsanız, platon'un tanımıyla "gerekçelendirilmiş doğru inanca" ulaşmış olursunuz. "internet bile size hak veriyordur artık!"

netice itibarıyla artık iki değil üç cehaletimiz var. daha detaylı tartışma için (bkz: post-modern cehalet)