1265'te floransa'da doğmuş ve 1321'de ravenna'da ölmüş ozan. edebiyatçı kimliğinin yanında siyasetçi kimliği de vardır ki ben bu tarafından bahsedeceğim.
floransa'daki aktif siyasal mücadelelere katılan dante 1300 yılında floransa'nın en yüksek mevkisi sayılan prioreliğe guelfo'ların adayı olarak (bkz: guelfo ve ghibellino) seçildi. ancak fransa kralının yardımıyla iktidar değişince dante 2 sene sürgüne gönderilip ağır bir para cezasına çarptırıldı. dante suçlamaları kabul etmediği için eğer floransa'ya ayak basarsa diri diri yakılmasına karar verildi. böylece de ilelebet floransa'dan sürülmüş oldu.
sürgünde geçirdiği hayatını divina commedia yani ilahi komedyayı yazmaya harcadı. ancak bu yapıt kadar bilinmeyen bir başka yapıtı da de monarchia yani monarşi üstünedir. kiliseni görüşlerine karşı olarak monarşiyi savunduğu için index librorum prohibitorum'a dahil edildi bu kitabı.
dante dünyevi monarşiyi imparatorluk olarak adlandırır ve "tek kişinin üstünlüğüdür; bu üstünlük, zaman içinde yaşayan bütün varlıkları ve zaman ile ölçülen bütün nesneleri kapsar." şeklinde tanımlar. bu evrensel monarşi, yani imparatorluk konusun da çözüme kavuşturulması gereken üç sorun bulunmaktadır. dante'nin deyi şiyle bu sorunlar şunlardır: "monarşi dünyevi düzen için gerekli midir? monarşi roma halkının meşru hakkı mıdır? monarşinin otoritesi doğrudan tanrı'dan mı yoksa tanrı'nın bir temsilcisinden mi gelir?" dante, bu sorulardan ilk ikisini olumlu bir biçimde, üçüncüsünü ise imparatorun otoritesinin doğrudan tanrı'dan kaynaklandığı yönünde yanıtlayacaktır."
şimdi onun argümanlarını sizleri de sıkmadan kısaca özetleyelim:
1- evrensel monarşi gereklidir zira kral kiliseden önce vardır ve dünya işleri kilise uzmanlığından tamamen ayrıdır. devletin amacı mutluluktur ve mutluluk için barış gerekir. barış için de tek yönetici şarttır. gökte tek tanrı varsa yerde de tek kural koyucu olmalıdır. ayrıca adaletin sağlanması için de adaleti belirleyen kişinin çok güçlü olması gerekir. herkesin efendisi olmasına rağmen monark aslında herkesin hizmetkarıdır böylelikle özgürlük de ancak monarşide mümkündür. son olarak birden iyi çoktan kötü çıkar o sebeple de tek yönetici iyidir.
2- dante'ye göre kurulması gereken evrensel monarşiyi romalıların ardılları olarak italyanlar kurmalıdır. kimi halklar ve insanlar yönetmek kimileri ise yönetilmek için doğmuştur. romalılar yönetmek için doğanlardır. bu gayet normal bir şeydir büyük şairimize göre.
3- dante'ye göre de evet iki kılıç vardır (bkz: iki kılıç kuramı) ancak devlet kiliseden önce olduğu ve monark hakkını kilise dolayımıyla değil doğrudan tanrıdan aldığı için papalığa baş eğmemelidir. üstelik dünyada barışın sağlanması için papalık ve monarşinin birbirlerinin alanlarına katiyen girmemeleri gerekir.
kaynak
ağaoğulları, m. a., türk, d., yalçınkaya, a., yılmaz, z., & zabcı, f. (2012). sokrates'ten jakobenlere: batı'da siyasal düşünceler (3. bs). iletişim yayınları.272-275
hoş: tümü
|
bugün
başlıkta ara