müzik konusunda biraz muhafazakar biriyim. bu muhafazakarlık başta yaşadığım topraklardaki şiirlerin şarkıların değerinin bilinmediğini hissetmemden, devamında dünya müziğinin eşsiz parçalarının da internet serüveni içerisinde durmak bilmez üretimle yok oluşundan korkumdandır.
açıkçası spotify'da neredeyse her yeni gün üç dakikalık, aynı base'lerle salınıveren şarkılar arasında kaybolup gidiyorum. yeni çıkanların arasında albüm olarak tam dinlenecek şeyler bulmakta aşırı zorlanıyorum. zaten kolaya kaçıp sürekli single basıyorlar. böyle albümlerin de yine yıllanmış müzisyenlerin elinden çıktığını görüyorum.
ayrıca şu an 20 yaşında olan kardeşime (z kuşağı) müzik konusunda hep geçmişe yolculuk yapma ihtiyacı hissediyorum. o da sözlük yazarı alınmasın ama bana dinlettiklerinde özgünlüğü bulmakta hayli zorlanıyorum. hep eskileri gösteriyorum ona. efsane şiirlerden olma şarkılar, hikayesi olanlar, efsane konser kayıtları. bazen bilgisayarın başına kitleyip bunları izletme, dinletme sorumluluğu hissediyorum kendimde.
bir şarkıyla başlayayım şimdi, böyle hissedenler varsa da eklesin altına. şu şarkının geleceğe aktarılması, hissedilmesi lazım denilen tüm şarkıları bekliyorum. bakalım neler var kalbimizin orta yerinde.
başlığa yazanlardan ricam söz yazarı ve bestekarı ile birlikte koymanız buraya. biliyorsanız hikayesini de yazın lütfen. onurlandırılması, emeği görünür kılınması gerekenler onlar. hem belki bu kimmiş diye açıp araştıracaklar olur onları.
yeni türkü - çember
ya dışındasındır çemberin
ya da içinde yer alacaksın
kendin içindeyken
kafan dışındaysa
çaresi yok kardeşim
her akşam böyle içip kederlenip
mutsuz olacaksın
meyhane masalarında kahrolacaksın
ya dışındasındır çemberin
ya da içinde yer alacaksın
kendin içindeyken
kafan dışındaysa
çaresi yok kardeşim
her akşam böyle içip kederlenip
mutsuz olacaksın
meyhane masalarında kahrolacaksın
şiirlerle şarkılarla
kendini avutacaksın
ya dışındasındır çemberin
ya da içinde yer alacaksın
şiirlerle şarkılarla
kendini avutacaksın
ya dışındasındır çemberin
ya da içinde yer alacaksın
ya dışındasındır çemberin
ya da içinde yer alacaksın
kendin içindeyken
kafan dışındaysa
sözleri murathan mungan'a, bestesi yeni türkü'ye aittir.
-
-
şiir atilla ilhan'a, bestesi kulaklarının pası silinsin istiyorsa kişinin kesinlikle araştırması gereken ergüder yoldaş'a, icrası ne ses çıkarsa kalbe işleyen nur yoldaş'a ait olan efsane şarkıdır sultan-ı yegah.
"başlar ay doğarken saltanatı sultan-ı yegahın…"
şarkı 12 eylül darbesinden bir yıl sonra patlıyor. dinlenilmeyen yer yok. dinlemeyen kişi yok. 1982'de bir de altın plak alıveriyor. osmanlı pop yakıştırması yapılan bu şarkı zannediliyor ki bir aşk şarkısı, dinleyen de o niyetle dinliyor. gel gelelim sultan-i yegah bir türk müziği makamı, melodisi tırmana tırmana giden bu şarkının ismi de orayla ilişkilendiriliyor.
peki, atilla ilhan bu şarkıyı o niyetle mi yazmış? hayır. atilla ilhan'ın tutuklunun günlüğü adlı kitabında yer alan bu şiir bir önceki darbeye, 12 mart'a ithafen yazılmış.
atilla ilhan, nur yoldaş ve ergüder yoldaş'ın da bulunduğu bir sohbette şöyle diyor: "yaaa arkadaş, sizdeki nasıl bir cesarettir, nasıl bir yürektir ha! böyle bir cesaret! hem de böyle bir dönemde! pes! ben sultan-ı yegah'ı 12 mart darbesini eleştirmek için yazmıştım"
"allah'tan hiç kimse anlamadı. şimdiye kadar anlamadılarsa artık anlamazlar"
sultan-ı yegah, yani tekliğin, tek olanın sultanlığı. saltanı ay doğarken başlayan, kötülüğünü ve işkencesini geceleri ortaya çıkaran saltanat.
atilla ilhan'ın anlamazlar dediğinin anlaşıldığı düşünülüyor trt şarkıyı kaldırınca. o sultan-ı olmaz sultan-i olması lazım. makamın adı sultan-i yegah ondan kaldırdık diyorlar. halbuki atilla ilhan bilerek ı olarak yazmış zaten. tekliğin sultanlığı anlamına gelsin diye.
atilla ilhan'a danışılıyor, şarkı patlamış kaldırılınca da olmadı ki şimdi! i yapsak mı bunu diye soruyorlar. ister i yapın, ister ö, ister ü diyor. benim bu şiiri niye yazdığım belli, ne yaparsanız yapın.
düzeltiliyor ve tekrar yayınlanmaya başlanıyor. ancak sonrasında başka şarkılar nedeniyle ergüder yoldaş ve nur yoldaş'ın yoluna epeyce taş konuyor.
darbeci askerler tarafından bile ayakta alkışlanan bu şarkı, ki tekliğin saltanatının darbeci askerler tarafından şevkle alkışlanması da anlamı bilinse de normal olacaktı sanırım, türkçe pop müziğinin en güzel eserlerinden biri olarak tarihe geçiyor.
nur yoldaş – sultan-ı yegah
şamdanları donanınca
eski zaman sevdalarının
başlar ay doğarken saltanatı
sultan-ı yegâhın
sultan-ı yegâhın
tende nemli, yumuşaklığı
denizden gelen ahın
gizemli kanatları
ruhta ölüm karanlığının
başlar ay doğarken saltanatı
sultan-ı yegâhın
sultan-ı yegâhın
şamdanları donanınca
eski zaman sevdalarının
başlar ay doğarken saltanatı
sultan-ı yegâhın
sultan-ı yegâhın
tende nemli, yumuşaklığı
denizden gelen ahın
gizemli kanatları
ruhta ölüm karanlığının
başlar ay doğarken saltanatı
sultan-ı yegâhın
sultan-ı yegâhın
kaynaklar:
https://serbestiyet.com/...n-anlasilamayan-saltanati-93723/
https://fikircografyasi.com/makale/sultan-i-yegah -
"olay münferittir. ağır tahrik var." süleyman demirel
"çok şükür, otel dışındaki halkımız bir zarar görmemiştir." tansu çiller
""bir devlet var, diyordum ben. bir devlet var, inanılacak devlet var. iyi-kötü, yanlış yapıyor-doğru yapıyor ama devlet var. elbette bunu önleyecekler. bu kadar ödün verilemez, diye düşünüyordum. yanılmışım." aziz nesin
bestesi çoktan hazır olan ve moğollar'ın enstrümantal olarak çalıyor olduğu bu şarkının sözleri, bu toprakların yetiştirdiği en değerli müzisyenlerden biri olan cahit berkay tarafından madımak katliamı için yazılmıştır.
moğollar - ıssızlığın ortasında
bir düş gördüm geçenlerde
görmez olsaydım ah olsaydım
içime şeytan girdi sandım
keşke hiç uyumasaydım
keşke hiç uyumasaydım
birdenbire
ateş ve duman
feryadı figan
sanki elele
geliyor habire
üstümüze, üstümüze
canlar, sazlar
kan oldular
kesildi teller
durdu nefesler
ama hala
dimdik ayakta
ayaktalar
dimdik ayakta
ayaktalar
çığlık kalleş
sessizlik mi dost
ateş ve duman
hain düşman
ıssızlığın ortasında
ıssızlığın ortasında
çığlık kalleş
sessizlik mi dost
ateş ve duman
hain düşman
ıssızlığın ortasında
ıssızlığın ortasında -
"memur mahmut, ankara'ya söyle de o kağıtları götüne soksun."
babamla şarkımdır, bildiğimiz ve bana öğrettiği her şeyi bu şarkı anlatır. erkan oğur ve yavuz çetin tarafından bestelenip icra edilen dünya isimli bu şarkı, kemal sunal'ın son oynadığı ve oğlu ali sunal ile tek filmi olan 1999 yapımı propaganda filminin müziğidir. son sahnede o cılız sınırı kırıp geçen rahim emminin mavi kamyoneti değil, yavuz çetin'in gitarıdır.
enstrümantal bir parça olduğu için sözleri yerine linkini ve o son sahneyi buraya bırakıyorum:
sahne:
https://www.youtube.com/...yjcrx3qFQ&ab_channel=Sinemam
parça:
https://www.youtube.com/...HgyM&ab_channel=DoganKaragoz -
neredeyse tüm kıbrıs'ın en sağlam halk hareketi... gavur imam isyanı.
sene 1833. ağır vergiler halkın "şurasına kadar" gelmiş. kıbrıs'ta üç büyük isyan osmanlı'ya karşı. larnaka'da nikolas theseus, karpaz'da kalogeros (keşiş) ıoannikios ve baf'ta gavur imam isyanları. isyanlardan başka başlıklarda derince söz edilebilir.
bu şarkı anonim bir halk şarkısıdır. bandista pek güzel söylemiştir. aşağıdaki sözler de onların versiyondandır.
dolamayı dolama dolamayı
getirin bağlamayı, getirin bağlamayı
bıktım ben bu zulümden, bıktım ben bu zulümden
osmanlının elinden, osmanlının elinden
amman amman elinden, yandım bak be zulmünden
ben eker ben biçerim paşa alır elimden
ben eker ben biçerim ağa alır elimden
gene gurak varıdı, yine gurak varıdı
hiç yağmur yağmadıydı, hiç yağmur yağmadıydı
tohum toprakta kaldı, tohum toprakta kaldı
mahsul hiç çıkmadıydı, hiç mahsul çıkmadıydı
amman amman elinden, yandım bak be zulmünden
ben eker ben biçerim paşa alır elimden
ben eker ben biçerim ağa alır elimden
paşa öşür isterdi, paşa öşür isterdi
köylü da veremezdi, köylü da veremezdi
asker köye saldırdı, asker köye saldırdı
her şeyi yağmaladı, her şeyi yaktı yıktı
amman amman elinden, yandım bak be zulmünden
ben eker ben biçerim paşa alır elimden
amman amman elinden, yandım bak be zulümden
ben eker ben biçerim ağa alır elimden
köylüler birlik oldu, paşaya karşı durdu
gavur imam vurdukça, osmanlı kaçar oldu
köylüler birlik oldu, paşaya karşı durdu
halk isyanı coştukça, askerler kaçar oldu
halk isyanı coştukça, askerler kaçar oldu
köylüler birlik oldu, paşaya karşı durdu
gavur imam vurdukça, osmanlı kaçar oldu
köylüler birlik oldu, paşaya karşı durdu
halk isyanı coştukça, askerler kaçar oldu
halk isyanı coştukça, askerler kaçar oldu
gavur imam vurdukça, osmanlı kaçar oldu
halk isyanı coştukça, askerler kaçar oldu