belli bir alanda bulunan iktidarın, miktarı hiçbir zaman değişmeyen bir pastaya benzetilerek düşünülmesi gerektiğini ifade eden kavram.
bu pastadan birinin aldığı pay ne denli büyürse, diğerlerine kalan paylar da o denli küçülür, hatta bazılarına hiç pay kalmaz. "üstelik pastayı tek bir kişinin sahiplenmesi, diğerlerini bundan tümüyle yoksun bırakır.
machiavelli konuyla ilgili "dünya her zaman aynıydı. yalnızca şu fark vardı ki, ilk önce asur'da bulunan büyük yetenekler ile büyük virtular, med ülkesine yerleşti, sonra da pers ülkesine, oradan da roma ile italya'ya geçti. roma imparatorluğu'nun düşüşünden sonra, dünya üze rinde varolan virtu miktarı, tek bir imparatorluk tarafından ele geçirilememişse de, birçok ulus arasında paylaşılmış durumdadır. ilk başta frankların, türklerin ve mısır sultanının imparatorlukları ve bugün de alman halklarının imparatorluğu pay alanlar arasındadır; bunlardan önce de, büyük şeyler başarmış, roma imparatorluğu'nun doğu'daki topraklarını fethetmiş olan şu ünlü araplar vardı."
bu anlayış çatışmayı mecburi kılar. eğer pasta herkes tarafından gittikçe artırılamıyorsa pastadan büyük pay alan milletler kendi yurttaşlarının refahını düşürmeden diğer ülkelerin ileriye gitmesini sağlayamazlar. bugün para miktarının sürekli artması ile birlikte dünyanın bir bütün olarak gelişmesinin arkasında bu sıfır toplamlı iktidarın abd tarafından kendi liderliğinin kabul edilmesi ön şartı ile aşılması bulunmaktadır. eğer çin ya da diğer devletlerden bir tanesi sıfır toplamlı iktidar algısına bir çözüm bulamadan abd merkezli ekonomik sistemi çökertirlerse insanlığın özellikle de dezavantajlı konumda olan ülkelerin insanlarının başına çok kötü şeylerin gelmesinin kaçınılmaz olduğunu söylemek abartı olmayacaktır.
kaynak
ağaoğulları, m. a., türk, d., yalçınkaya, a., yılmaz, z., & zabcı, f. (2012). sokrates'ten jakobenlere: batı'da siyasal düşünceler (3. bs). iletişim yayınları. sf.328
hoş: tümü
|
bugün
başlıkta ara