maoa-l gen varyantı x kromozomuyla bağlantılı olduğu için savaşçı geni olarak bilinir. bu genin insanların daha saldırgan yaptığı yönündeki inanç o derece yaygındır ki amerika'da iki davada maoa-l varyantına sahip insanlar bu gene sahip oldukları için cezalarında indirime gidilmiştir(1).
ancak bu karar hatalıdır ve davranış üzerindeki gen etkisininin aşırı abartılması neticesinde verilmiştir. 2002 yılındaki bir araştırmada bir grup çocuk 26 yaşına kadar takip ediliyor ve bu genin etkisi sadece çocukluğunda ciddi istismarına maruz kişilerde ortaya çıkıyor. böyle bir geçmiş yoksa bu genin hiçbir anlamı kalmıyor. bu da bizi gen çevre ilişkisi konusuna getiriyor. evet bazı davranışları güçlendiren genler var ancak bunlar sadece çeşitli çevresel faktörlerle bir araya gelince etkisini gösteriyor. benzer deneyler rhesus maymunlarında da yapılıp aynı sonuçlar alınıyor.
özetle, eğer çevresel faktörler ve sosyal yaşamınız görece düzenliyse genlerin sizin üzerinizdeki etkisi son derece sınırlı. bu sebeple kendinizde eğer beğenmediğiniz bir özellik seziyorsanız ve ailenizde de bu özelliği görüyorsanız bu genlerle ilişkili. ancak kendi sosyal çevrenizi ve hayata bakış açınızı değiştirirseniz o şikayetçi olduğunuz genetik etkiden kurtulmak mümkün.
kaynak
1- sapolsky, r. m. (2021). davranış: en iyi ve en kötü haliyle insan biyolojisi. pegasus yayınları.s.251
2- a. caspi et al., "ınfluence of life stress on depression: moderation by a polymorphism in the 5htt gene," sci 297 (2002): 851.
hoş: tümü
|
bugün
başlıkta ara