nurullah ataç

denemenin türkiye'deki babası, öztürkçeci yazar.

1898'de istanbul'da doğar. şair bir aileden gelmektedir, babası ata bey şair ve çevirmen olduğu kadar bürokrattır da (bir ara maliye nazırlığı yapmış). abisi galip bey de tek parti döneminde mebus olur. küçük nurullah'ın böyle edip bir ailede yetişip de edebiyatçı olmaması mümkün mü?

neyse, nurullah galatasaray lisesi'ne yazılır, bitiremeden ailesi onu isviçre'ye yollar (belki de küçük abisinin 1. dünya savaşı'nda askere alınması ve şehit düşmesi üzerine nurullah'ı korumak için yaptıkları bir şey). 1919'da babasının ölümü üzerine yurda döner, fransızcasını kendi çabalarıyla bir yere kadar getirir., ama iyi bir yere kadar getirmiştir ki cumhuriyet döneminde fransızca öğretmenliği yapar. bu dönemde ayrıca yahya kemal beyatlı'yla tanışır, darülfünun'daki derslerini izler. ilk eserleri de dergah dergisinde yayınlanır.

nişantaşı, vefa, üsküdar liselerinde fransızca dersi verirken ataç'ın şiirleri ve öykü denemeleri de yayınlanmaktadır. öte yandan ataç, şiir veya hikayede büyük bir yeteneğinin olmadığını görerek eleştiri ve deneme türlerine yoğunlaşır. bir yandan da milli eğitim camiasında yükselmeye devam eder, ilköğretim genel müdürlüğünde şube müdürlüğü yapar, 1940'dan itibaren de tercüme heyetinin başına getirilir. bugün iş bankası kültür yayınlarının devam ettirdiği "hasan ali yücel klasikler serisi" kapsamında birçok kitabı bizzat çevirir, çevrilmelerine önayak olur. ayrıca 1940'larda artık edebiyat dünyasının en önemli eleştirmeni kabul edilmektedir. divan edebiyatına hayran olur, ayrıca birinci ve ikinci yenicileri de çok sever, "buna şiir değil rezalet denir" diye yerden yere vurulan orhan veli'lere sahip çıkar. ayrıca keçisiyle ünlü "ahveş" mahlasıyla dil eleştirileri de yazar. akşam, hakimiyet-i milliye, ulus, cumhuriyet, milliyet, son posta, haber, akşam postası, son havadis gazetelerinde, yedigün, yeni adam,yarım ay, pazar postası, seçilmiş hikâyeler, ülkü, varlık, türk dili gibi dergilerde yazıları yayınlanır. tdk'nın dergisi olan türk dili'nin editörlüğünü üstlenir. 1952'de yaş haddinden cumhurbaşkanlığı çevirmeni olarak emekli olan ataç, 1957'de vefat etmiştir.

kaynak: yesevi sözlük, tdk islam ansiklopedisi.