binlerce yıl önce insan zihninin bilişsel fonksiyonlarını beyindeki bir tarafın konuşarak ve diğer tarafın ise ona itaat ederek gerçekleştirdiğini savunan hipotezdir.
insan bilincinin kökenini bulmak isteyen julian jaynes'in bu hipotezine göre; beyindeki bu ikiliğin yıkılmasıyla birlikte insan bilinci bugünkü formunu kazanıyor. yani bilinçlilik en baştan sahip olduğumuz değil sonradan geliştirdiğimiz bir özellik. julian jaynes 1976 yılında "the origin of consciousness in the breakdown of the bicameral mind" -"bikameral (iki odalı) zihnin çöküşünde bilincin kökeni" başlıklı bir kitap yazıyor ve "bilinç düşünsel hayatımızın bilincinde olduğumuzdan çok daha küçük bir kısmını oluşturur, zira bilincinde olmadıklarımızın bilincinde olamayız." diyor.
bu teoriye göre; geçmişte sağ beyindeki wernicke bölgesi yaptığı mantık hesaplamalarını sol beyne gönderiyor. bilginin kaynağının ne olduğunu bilmeyen sol beyin bu bilgileri halüsinatif bölgesinde ve "ses dosyaları" halinde işliyor. böylece insan gaipten gelen ve kendisine emirler veren birtakım sesler duymuş oluyor.
jaynes konuyu araştırması kapsamında antik dönem metinlerini inceliyor. homeros'tan, eski ahit'ten, ilyada'dan örnekler veriyor ve dönemin metinlerinde insanda öz bilinç, öz farkındalık, nedenlendirme, mantık yürütme gibi kavramların olmadığını söylüyor. örneğin ilyada'da kendi kendine düşünen, karara varan insanlar yok ve fakat kendilerine "tanrılar" tarafından emredileni yapan insanlar var.
jaynes, beynin bu ikili sisteminin, metaforik dilin gelişimiyle beraber yıkıldığını öne sürüyor.
tabi pek çok karşıt argümanın olduğu ve görünen o ki gerçekliği hakkında yeterli kanıtın bulunmasının pek mümkün olmadığı bir teori bu.
kaynak:
1) bicameralism
2) bilincin kökeni
3) julian jaynes ve tragedya
4) julian jaynes
hoş: tümü
|
bugün
başlıkta ara