fu dalu, filipinler'de yetişen bir muz türü olan ve lifleri geleneksel t'nalak kumaşlarının yapımında kullanılan abaca (musa textilis) isimli bir bitki ile de bağlantılı olduğuna inanılan bir ilham tanrıçasıdır.
t'nalak, filipinler'in güney cotabato ilinde yaşayan t'boli insanlarının geleneksel dokuma sanatıdır. özellikle tanrıça fu dalu tarafından rüyalarında (damgo) hediye edildiği düşünülen desenleri dokuyan kadınlar tarafından yapılmaktadır. erkekler genellikle abaca liflerinin toplanması, kurulması ve hazırlanması süreçlerinde yer almaktadır. lifler kadınların rüyalarında gördüğü desene uygun olarak ve kabuklar, kökler ve yapraklar kullanılarak elde edilen doğal boyalarla, "ikat" denilen dayanıklı bir teknik ile boyanırlar ve daha sonra rüyayı gören kadınlar tarafından dokunurlar. halk arasında bu kadınlara "rüya dokumacıları (dreamweavers)" denir. üretilen kıyafetlerin bazıları fu dalu'ya övgü ve hediye olması inancı ile dokuma alanlarında bırakılır. desenlerin kadınların rüyalarından geliyor olması seri üretiminin mümkün olmadığı anlamına gelir.
tüm bu süreç dikkatle yürütülür çünkü t'boli insanları fu dalu'nun her bir ipliğe yerleştiğine inanır. bereketle de bağdaştırılan bu inanç (ki abaca üretiminin yıllara göre değişken olmakla birlikte %85-%95 arası üretimini filipinler'in gerçekleştirmesi zannediyorum ki bu inancı güçlendirir niteliktedir), t'boli insanının ekonomik, sosyal ve kültürel yaşamını oldukça etkilemiştir. doğum, evlilik ve ölümde gerçekleştirilen ritüellerde t'nalak kullanılır, koruyucu olduğuna inanılır. belirli uzunluklarda t'nalak kumaşı hediye etmek tabiri caizse bir hayır duası gibi sayılır. yazı kullanmayan bu kültür için t'nalak t'boli insanın kendini ifade ettiği en önemli sanat formudur. aynı zamanda rüya gören kadınlar için bir sosyal statü göstergesidir. rüyasında fu dalu'yu görüp topluluğa yeni bir desen getiren kadın usta dokumacı olmuştur ve fu dalu'nun bilgeliğinden nasiplenmiştir. neneler torunlara, teyzeler yeğenlere öğretir. tüm desenler ezbere bilinir :)
şuraya kısa bir belgesel de bırakayım konu ile ilgili başka detayları da içeren:
t'nalak - the spirit of fu dalu
https://www.youtube.com/...vE8&ab_channel=FidesEnriquez
hoş: tümü
|
bugün
başlıkta ara
-
-
bildiğimiz kadarıyla köyde yaşayan yazar.