• tanrının ölümünün ardından hayata karşı yaygın bir ilgisizlik ve kayıtsızlık durumunun ortaya çıkmasından korkan nietzsche'nin bunun savaşmak için tasarladığı bir fikirdir(1). şu an yaşamakta olduğun hayatı sonsuza kadar tekrar tekrar yaşamanın kavramıdır. nietzsche yaşama bu sonsuzluğu yükler ve bunun en ağır yük olduğunu söyler. eğer sonsuza kadar aynı hayatı yaşayacak olsaydınız şu an yaşadığınız hayatı mı yaşardınız? neyi değiştirirdiniz? bunlar sorması zor yanıtlaması daha da zor sorular gibi görünüyorlar. zira sonsuza kadar aynı hayatı yaşamaya yazgılıysak bu yazgı ilk ne zaman yazıldı? aynı hayatı bilmemkaçmilyonuncu keredir zaten yaşıyorsak bu ağırlığı umursamamız gerekir mi?

    elbette gerçekte böyle bir şey yok. ancak bir fikir olarak da çözüme katkı sunmuyor gibi. negatif nihilizmiden kaçınmak için sonsuzluğun ağırlığını yaşama sokmaktansa kolektif neşenin koşulları üzerinde durmak daha sağlıklı olabilir. evrimden aldığımız mirasın da bunu uygulamaya daha yatkın olduğunu düşünüyorum.

    pearson, keith ansell. 2022. nietzche'yi nasıl okumalıyız? çeviren celal sabancı. nasıl okumalıyız no:8. istanbul: runik kitap.sf.79.