• ateş uslu'nun siyasal düşüncelerin toplumsal tarihi adlı kitabında çin'in tunç devrindeki inanç sistemlerinden bahsederken gördüğümüz iddiadır.

    "shang dönemindeki atalar kültü ve şaman inancı, batı zhou döneminde yerini daha soyut ve evrenselci bir inanç sistemine bırakmıştı. bu inanç sisteminin merkezinde yer alan gök, insanbiçimli bir tanrı değildi, dünyayı içeren ve aşan kozmik varlık alanıydı. shangzhou geçişini meşrulaştırmak için zhou ideologları tianming (gök'ün verdiği yetki) kavramına başvuruyorlardı; krallar yönetme görevlerini gök'ten (tian) aldıklarını, shang hükümdarlarının kötü yönetimleri nedeniyle tianming'i kaybettiklerini, bu yetkiyi zhou hanedanının kazandığını iddia ediyorlardı."

    burada tian yerine tengriyi tianming yerine de kutu koyarsak bildiğimiz tengricilik oldu. çinlilerin türklerden çok daha önce yerleşik hayata geçtikleri de dikkate alınırsa aslında hiç de mantıksız bir önerme değildir.

    kaynak
    ateş uslu, siyasal düşüncelerin toplumsal tarihi, cilt 1, sf.68, yordam kitap, 2021, istanbul.
    ching, mysticism and kingship in china, s. 62-63.