yeme bozukluğu; kişinin yeme ve kilo kontrolü davranışlarında kimi zaman beden algısıyla beraber gerçekleşen bozulma durumudur. kişinin bedeniyle olan ilişkisi ise hemen hemen her türünde sorunludur.
yeme davranışı ve beden algısı yeme bozukluğunun türlerine göre değişiklik gösterir:
anoreksiya nervoza: anoreksiya hastaları çok düşük vücut ağırlığına sahip olmakla birlikte kilo vermeye devam etmeye yatkındırlar ve kilo almak konusunda aşırı kaygılı olur, kilo almaktan korkarlar. sürekli olarak aynada bedenlerini inceleme ve tartılma eğilimleri bulunur. yeme bozukluklarının bu türüyle ilgili olarak "(bkz: to the bone)" belgeselini tavsiye edebilirim.
bulimiya nervoza: yiyeceklerle olan ilişkilerinin bozulması sonucu bulimiya hastaları önce kendilerini yemek ve kaloriyi aşırı kısıtladıkları bir diyete sokup ardından bu kısıtlama sonucu gelişen aşırı yeme davranışını göstererek bir döngü içine girerler. kısa sürede aşırı yemeleri halinde kilo almak istemediklerinden kendilerini kusturma eğilimleri vardır. aynı işlevi görmesi için aşırı egzersiz yapabilir ya da müsil kullanabilirler. pek çok ünlü figürün bu hastalıktan muzdarip olduğuna şahit olmuşuzdur. (bkz: amy winehouse)u anlatan 2015 yapımı "amy" belgeselinde, (bkz: diana spencer)ı anlatan "diana" belgeselinde bu hastalığa dair tecrübeler duyabilirsiniz.
tıkınırcasına yeme bozukluğu: kişinin kısa sürede normalde yiyebileceğinden çok daha fazla yiyeceği hızlı bir biçimde ve atak şeklinde yemesi halidir. bu kişiler açlık hissi yokken dahi ve doyduktan sonra bile yemek yiyebilirler. bulimiya nervozadan farkı hastaların kısıtlayıcı ve dengeleyici çabaya girmiyor olmalarıdır. tıkınırcasına yeme bozukluğu olan hastalar bir yandan kontrolsüzce yerken bir yandan bu durumdan dolayı utanç ve çaresizlik hissederler; bu sebeple genellikle bu yeme davranışını tek başınayken gerçekleştirirler. bir eğlenceli deneyim muhabbetini şu youtube videosunda dinleyebilirsiniz.
ortoreksiya nervoza: (sağlıklı beslenme takıntısı) sosyal medyada, örneğiyle karşılaşma olasılığınızın yüksek olduğu bir bozukluk türü. kişi sağlıklı besinlerle beslenme konusunda bir takıntılılık halindedir. sağlıklı beslenmek esasında bir bozukluk değildir ve kişi için faydalıdır fakat yiyeceklerle obsesyon yaratan şekilde ilişki kurmak patolojik kabul edilmektedir.
gece yemek yeme bozukluğu: kişinin gece uykusundan uyanarak yemek yemesi ve gündüz saatleri yerine akşam saatlerinde çokça yemesi durumudur.
pika: kil, toprak, tebeşir, kömür gibi besleyici değeri olmayan -besin olmayan- maddeleri yeme durumudur. en az 1 ay süreyle devam eden bu davranış halinde kişinin pikaya sahip olduğu kabul edilebilir.
geri çıkarma bozukluğu: kişinin en az 1 ay süreyle yediği yiyecekleri geri çıkarması durumudur.
kaçıngan/kısıtlı yiyecek alımı: bu hastaların yemek yemekle pek bir alakaları yok gibidir. yiyeceklerin onlar için çekici bir tarafı yoktur; yemekleri tiksindirici bulabilirler. sonucunda kilo kaybı gerçekleşmesi muhtemeldir.
kaynak:
1-evimdekipsikolog
2-memorial
3-to the bone
4-diana röportajı
hoş: tümü
|
bugün
başlıkta ara