raicho hiratsuka

"tutku! tutku! bununla yaşıyoruz, başka hiçbir şeyle değil.
tutku, duanın gücüdür. irade gücü. zen meditasyonunun gücü. tanrıların yolunun gücü. başka bir deyişle tutku, ruhsal odaklanmanın gücüdür.
ve ruhsal odaklanma, gizem ve mucizeler diyarına açılan tek kapıdır...
bu ruhsal odaklanmanın tam merkezinde bulunacak dehayı arayacağım.
dehanın kendisi mistiktir. özgün bir kişi … başlangıçta kadın gerçekten güneşti. özgün bir kişi.
şimdi o ay, solgun ve hastalıklı bir ay, bir başkasına bağımlı, bir başkasının ihtişamını yansıtıyor.
içimizde saklı olan güneşi yeniden ele geçirmemizin zamanı geldi."

hiratsuka raicho
seito no.1, 1911.

hiratsuka haru ( raicho, ingilizce'de thunderbird, kuzey amerika yerlilerinin toprağı sulayarak bitkileri büyüttüğüne inandığı mitolojik bir kuş, güçlü bir ruhtur. hiratsuka'nın mahlasıdır) 1886'da tokyo doğan japon anarşist yazar, gazeteci, aktivist ve japonya'nın öncü feministlerindendir. zen budizminin adanmış uygulayıcılarından olan hiratsuka, isveçli feminist yazar ellen key ve henrik ıbsen gibi dönemin avrupalı düşünce insanlarından etkilenmiştir. 1901 yılında kurulan japonya kadın üniversitesi'nden mezun olduktan sonra, seito dergisini (bkz: bluestocking (seito) dergisi)kurmasına vesile olan narumi kadınlar ingilizce okulu'na girmiştir. derginin ilk sayısına, shinto güneş tanrıçası amaterasu'ya ve kadının spiritüel bağımsızlığını kaybetmiş olmasına ithafen "başlangıçta kadın güneşti" sözleri ile başlamıştır. derginin, yazarlarının yaşam biçimi ve yazıların içerikleriyle kamuoyunda büyük tepkilerle karşılanması ve ana akım yayınların, ele aldıkları konulardan çok seito yazarlarının aşk hayatlarına odaklanması üzerine raicho düşüncelerini daha da ateşli bir şekilde savunduğu yazılar yazmaya devam etmiştir.

raicho, evli olan öğretmeni ve roman yazarı natsume soseki'nin öğrencisi olan yazar sohei morita ile birlikte nasushiobara dağlarında intihar etmeyi denemesi ve yıllarca kendinden küçük partneri sanatçı okumura hiroshi ile evlilik dışı iki çocuk da dünyaya getirerek birlikte yaşaması ile de toplumda büyük eleştiri ile karşılanmıştır. ikili 1941 yılında evlenmiştir. raicho evlilikle ilgili en sert eleştirilerinden birini yine toplum tarafından da tepkiyle karşılanan, dönemin "iyi eş, akıllı anne" anlayışına karşı çıktığı "tüm dünya kadınlarına" isimli makalesinde " kaç kadının sadece hayatlarında ekonomik bir güvence sağlamak için bir adamın hizmetçisi ve fahişesi olmak üzere aşksız evliliklere adım attığını çok merak ediyorum" diyerek dile getirmiştir.

seito yıllarından sonra, japonya'da birinci dünya savaşından sonra kapitalizmin hızlı gelişimiyle kadınların ekonomik bağımsızlıkları hakkındaki tartışmalara katılan raicho, önemli bir toplumsal hareket olarak ortaya çıkan "bosei-hogo ronso", anneliğin korunması mücadelelerinde rol almıştır.

1920 yılında, tekstil fabrikalarında çalışan kadınların koşulları hakkındaki tartışmalar doğrultusunda arkadaşı ve bir başka kadın hakları aktivisti olan ıchiwaka fusae ile birlikte "yeni kadın topluluğu'nu" kurmuştur. bu birlik, kadınların siyasi örgütlere katılımını ve siyasi toplantılar düzenleme hakkını yasaklayan güvenlik düzenlemelerinin 1922 yılında değiştirilmesine büyük katkı sağlamıştır. 1930'larda kooperatifçilik hareketine katılan ve örgütlenmeye büyük emek veren raicho, savaş yıllarında hem sevgilisinin hastalığı hem de borçları nedeniyle bir süre gözlerden uzak bir hayat sürmüş ancak yazmayı ve ders vermeyi hiç bırakmamıştır. ikinci dünya savaşı sonrası, barış hareketinde tekrar popüler bir figür olarak öne çıkmış, kore savaşı ile ilgili olarak japonya'nın pasif ve tarafsız kalabileceği koşulların yaratılması talebi ile japon kadın hareketinin diğer üyeleri ile birlikte amerika birleşik devletlerinde ziyaretlerde bulunmuştur. 1963 yılında yazar ve aktivist nogami yaeko ve sanatçı ıwasaki chihiro ile birlikte "yeni japonya kadınlar derneği'ni" kurarak 1971 yılında hayata veda edene kadar yazmaya ve ders vermeye devam etmiştir. dernek çalışmalarına hala devam etmektedir.

ın the beginning, woman was the sun: the autobiography of a japanese feminist isimli kitabından kendisi ve çalışmaları ile ilgili daha çok bilgiye ulaşılabilir.