çocuğunuz zeki ama çalışmıyor mu? ya da çocuğum zeki ama çalışmayanlardan olur diye korkuyor musunuz? merak etmeyin, bilim var.
stanfordlu psikolog carol dweck motivasyon psikolojisi üzerine çığır açıcı çalışmalar yapan bir biliminsanı. hepinizin ders alacağını düşündüğüm bir deney planlıyor. çocuklara ödev veriyor ve ödevini iyi yapan çocuklara iki farklı şey söylüyor. bir gruba "ödevin şahane! çok çalışmış olmalısın!" diyor diğer gruba ise "ödevin şahane! çok zeki olmalısın!" diyor.
bir sonraki haftaya çok çalışmış olmakla övünülen çocuklar tekrar ödevlerini yaparak ve daha güzel yaparak geliyorlar. zeki denilen çocuklar ise ödevlerini aksatmaya veya özensiz yapmaya başlıyorlar. zira zaten zekiyim, çalışmaya ne gerek var ki?
çocukların iş yapma motivasyonlarını disiplinli ve uğraşılarak kazanılan bir zeminden, hiçbir şey yapmasa bile olur zeminine çektiğinizde çocuğunuz zeki olsa bile çalışmayacak ve arkadaşlarından geride kalacaktır. tüm ebeveynlere duyurulur.
kaynaklar
c. dweck, mindset: how you can fulfill your potential (london, uk: constable & robinson, 2012);
c. dweck, "motivational processes affecting learning," am psychologist 41 (1986): 1040;
s. levy and c. dweck, "trait-focused and process-focused social judgment," soc cog (1998); 151;
c. mueller and c. dweck, "ıntelligence praise can undermine motivation and performance," jpsp 75 (1998): 33–52.
hoş: tümü
|
bugün
başlıkta ara
-
-
şahsi fikrim ki: çocukluk zamanlarda birinin başında gelebilecek en büyük talihsizliklerden bir tanesi çalışmadan bir şeyler başarmanın bir erdem sanılması. hani düşük not alır, okulda başarısız olur diye demiyorum. bunun değersiz olduğu açık. asıl sorun çalışmayı bilmemek, hele bir de bu insan yetişkinse vay haline! oturup saatlerce bir şeylere odaklanmak, sıkılmaktan bitmek o kadar önemli bir beceri ki bunu iyi yapabilenlere deha diyoruz zaten. toplumda (para dışında) daha çok yücelttiğimiz başka kavram var mı? yukarıda arkadaşın yazdığı gibi numaralar kesin işe yarar ama bence asıl etkili olan: çocuğun insanların girdilerinden başka tatminlerin de var olduğunu görmesi. yani sınıfındaki insanlar düşük not alsa da almasada çocuğa belli bir şekilde hayranlar zaten, aynı şekilde öğretmenler de ve hatta ebeveynler bile. bu hayranlık çoğunlukla inanılmaz şekilde çeşitlenebiliyor. buna rağmen çoğu durumda insanlar karşıdakinin entellüktüel eğilimini anlamakta oldukça isabetliler. ve ister istemez etkileniyorlar bundan. toplumu toptan değiştirmek ve yeniden düzenlemek gibi bir amacınız yoksa-yani normal biriyseniz- buna yapılabilecek pek bir şey de yok hani. çocuğun algısının değişmesi lazım. eğer bu algının değiştiği zeki çocuklarla dolu bir dünyada yaşamak gibi dileğiniz varsa da inanıyorum ki bu dilek zeki insanlara ilgi gösterilerek gerçekleşmeyecek. inanılmaz zararlı bir yaklaşım bence bu. biliyorum, içgüdü hani ama cidden zararlı anasını satayım ya. yapmayın nolur, zeki insanlara ilgi göstermeyin, yüceltmeyin. düşünüldüğünden o kadar az bir avantajı var ki inanamazsınız cidden, bahsetmeye bile değmeyecek bir fark.