ezginin günlüğü

sakalına kurban olduğum müzisyen nadir göktürk abimizin 40 yıldır ayakta tuttuğu özgün müzik grubu. ahmet kaya gibi arabesk değillerdir mesela. yeni türkü havasındadır daha çok. ve aslında bu adda üç grup vardır. hepsinin de ortak noktası nadir abidir.

1. kuşak (belli başlı üyeleri nadir abi, şebnem başar, hakan yılmaz, emin igüs, duru brothers): 1982 yılında; bülent ortaçgil ve fikret kızılok'un meşhur çekirdek sanatevinde grup sahneye çıkmaya başlar. grubun müzikal altyapısı genelde latin amerika'dan gelen nueva cancion (yani yeni türkü) akımına uygundur. siyaseten sol sosyalisttir ve şarkılarda da politik izler vardır. ama unutmamak lazım ki artık darbe ve yenilgi 12 eylül sonrası balyoz gibi çökmüştür. dolayısıyla ne zafer şarkıları, ne de direkt albümlerin yasaklanmasına neden olabilecek deniz'li mahir'li ulaş'lı ağıtlar okunabilmektedir. bu ortamda ezginin günlüğü de tıpkı ilk albümleri yasak yemiş yeni türkü kadar, yönetimin izin verdiği kadar politiktir; o günler için müthiş bir şeydir bu ama. latin amerika'nın yanı sıra halk müziği etkileri de gruba girmiştir, özellikle opera anlayışıyla cover'lanmış türküler ilk albümlerde kendine yer bulur. sözlerse nazım hikmet'ten a.kadir'e, enver gökçe'den pablo neruda'ya, orhan veli'den oktay rifat'a birçok şairden alıntıdır. 1985'te grubun ilk albümü seni düşünmek, sonra ard arda sabah türküsü, alagözlü yar (ki tamamen azeri türküleri içerir), bahçedeki sandal, ölüdeniz çıkar. bu arada grupta değişiklikler olmuş, gülnaz göver ve sumru ağıryürüyen kadın vokal olmuşlardır. grup böylece bilenin bildiği güzel bir hava tutturmuştur.

2. kuşak (belli başlı üyeleri nadir abi, hüsnü arkan, güven şancı, fatih saçlı, sedat yapıcı): 1990'da ilk kuşağın dağılmasını müteakiben grubun bestecisi ve klavyecisi nadir abi 90'ların başlarında bu ekiple beraber ezginin günlüğü markasını sürdürür. yeni grup, 1993'te ilk albümleri olan istavrit'i çıkarır. artık türkülerden vazgeçilmiş, şiir besteleri azalmış, söz yazarlığında da nadir abi ve grubun yeni vokali, posbıyığına gurban hüsnü arkan öne çıkmışlardır. artık bireysel temalar daha ön plandadır, siyaset belli şarkılarda ima yoluyla varlığını sürdürür, üslupsa alaturkalaşır ve rembetikodan çokça etkilenir. bu açıdan grubun serencamı yeni türkü'ye benzemiş diyebiliriz; hoş artık yasaklarla vs boğuşsalar da direktman sol sosyalist propaganda yapan, hatta işi örgüt sözcülüğüne kadar vardıran grup yorum, kızılırmak, munzur gibi gruplar da popülerdir; bu ortamda iki nazım şiiri solcuları kesmemektedir.

bu kuşak ilk grubun birçok hayranınca beğenilmez. eskinin ekmeğini yemekle, popülerleşmekle suçlanır. doğruya doğru, 90'larda artık ezginin günlüğü klipler çeken, özel kanallarda yayınlanan, hatta trt'ye de çıkabilen bir gruptur. tıpkı dizi müzikleri yapar hale gelen yeni türkü gibi... bu kuşak oyun, ebruli, aşk yüzünden, rüya, her şey yolunda, ilk aşk, dargın mıyız, `eski arkadaş `gibi albümler çıkartırken araya eski parçaların cover'larından oluşan hürriyete doğru ve en sevdiğim saygı albümlerinden çeyrek de girer; diğer yandan kadın vokalistler de zaman içinde sıkça değişir. arzu bursa, feyza eren, ebru kalabaş ve eylem atmaca bu dönem art arda her albümün birkaç parçasını solo okurlar... grubun ilk aşamasını 2010'da hüsnü abinin ayrılmasıyla mı bitirebiliriz yoksa eylem atmaca'nın hamileliği sebebiyle ayrılmasıyla mı bilemiyorum, ama eski arkadaş albümüyle bu kuşağın son albümü çıkar.

3. kuşak (belli başlı üyeleri nadir abi, oğlu can göktürk, deniz sujana, mahmut çınar, çağrı çetinsel, murat kurt): 2010'larda grup çok üye değiştirdi. ayrıca internetten müzik dinlemenin yayılmasıyla 10'ar parçalık albüm doldurmanın demodeleştiği, pek çok şarkıcının single'lara kaydığı bu dönem yine de iki albüm yapmayı başardılar. ancak istanbul gibi ve aşk zamanı albümlerinde yine güzel işler olmasına rağmen bir ebruli, bana bir koca lazım, düşler sokağı, 1980, mutlu olmak varken, seni düşünmek, gelmiyorsun gibi hitler çıkmamıştır. konser performansını da epeydir takip etmedim, edenlerin yorumlarıysa pek olumlu değil. pandemi döneminde yapılan yeni saygı albümü 40 yıllık şarkılar ise, çeyrek'in yanına yaklaşamayacak bir işti (yeni kuşaktan da pek kimseyi tanımadığımı anladım ayrıca).

kaynak: genel olarak grubun kendi websitesindeki tarihçe, albümler hakkındaki yorumlarsa özneldir.