jose saramago kimdir sorusu derinleştirmeye değer bir soru. en temelden bşalayalım; jose saramago ne zaman doğmuştur? 1922'nin 16 kasımında. (bkz: akrep burcu ünlüler) peki jose saramago nerelidir? ilk entry'de portekizli denmiş ancak jose saramago nerelidir daha detaylı bir yanıtı hakediyor: lizbon'un kuzeyinde küçük bir köy olan azinhaga'da dünyaya gelmiştir. yani bildiğimiz bir köy çocuğudur. eminim etrafında hiç azinhaga'dan adam mı çıkar jose'cim sen git mayışlı bir işe gir diyenler olmuştur. büyük olmakla küçük olmak arasındaki fark da zaten etrafımızdaki her konuşanı değil de akılla konuşanı dinlemekle alakalı değil mi zaten? (bkz: türkiye'de adam çıkan iller)
jose saramago romanları -şanslıyız ki- türkçeye çevrilmiş durumda çevrilen eserleri ve eserlerin hangi yayınevlerinden ne zaman çıktığını girdinin sonundaki listeden detaylarıyla görebilirsiniz:
ancak aynı teessüfle belirtmek gerekir ki jose saramago eserleri'nin tamamı türkçeye çevrilmiş değil, yedi oyununun hiçbiri türkçede yok. ancak durum hepten kötü de değil.5 oyunundan ikisi ve hikayeleri türkçeye çevrilmiş durumda. jose saramago şiirlerini de çevirecek bir babayiğit bulunamadığından olsa gerek 3 şiir kitabının hiçbiri türkçeye çevrilmiş durumda değil.
ancak bana jose saramago kimdir diye sorarsanız bu verilerin dışında "anama babama kitap okutan adamdır!" derim. körlük romanını annem görünce "burada kesin kör bir kızın trajedisi anlatılıyordur!" diye düşünerek olsa gerek kitaba başladı. hayatında bir kitap okumamış kadın körlük romanını bitirene kadar elinden bırakmadı. sık sık da gelip bana anlatıyordu. özellikle kitabı okurken insanda oluşan empati hali, yani kendini roman boyunca kör düşünmek, okuyanı görebildiği için minnet duymaya yönlendiriyor. üstelik romanın derin üslubu ve betimlemelerdeki incelik bir girdap gibi okuyucuyu romana sürüklüyor. annemin kitaba ara verdikçe "olm kendimi kör gibi hissediyorum!" diye sitem edişini ancak hemen sonrasında yeniden kitaba dönüşünü unutamıyorum. daha güzeli bu kitap sayesinde annem saramago'nun görmek kitabına da girişti. kitaplarla arası hiç olmayan bir insanı bu şekilde kendi hayranı yapabilen saramango'ya saygılarımız şelale, aldığı nobel de anasının ak sütü gibi helal.
biraz da kalitatif taraftan değerlendirelim. kitapları ortalama 300-450 sayfa bandında oluyor. körlük 352, görmek 324, ricardo reis'in öldüğü yıl 448, isa'ya göre incil 392 sayfadır. buradan hareketle belirli bir uzunlukta hikayelerini tamama erdirdiğini söyleyebiliriz. kitaplarla arası iyi olmayanlar için biraz fazla gibi görünebilir ancak romanların akıcılığı ve konuların çekiciliği düşünüldüğünde, kitapları bitirdiğinizde çok olduğu için üzüldüğünüz sayfa sayısı için "keşke daha uzun olsaydı!" diye düşüneceksiniz.
kitapyurdu verilerine göre kitap 148.711 adet satmıştır. türkiye için şahane bir satış oranı. tutunamayanların 69.482, saatleri ayarlama enstitüsü'nün 81.163 adet sattığı ortamda bu satış oranının kıymeti ve türkiye okuyucusundan gördüğü takdir daha iyi anlaşılabilir.
jose saramago kimdir, jose saramago nerelidir diye merak etmek normal olsa da daha iyi sorular da sorulabilir. örneğin jose saramago kitapları için eleştirmenler neler söylüyor? bir örneğini burada, özellikle körlük eseri için bir değerlendirmeyi burada ve burada bulabilirsiniz.
yok illa ki türkçe olsun isterseniz buradan, buradan ve buradan ulaşabilirsiniz.
manual de pintura e caligrafia (1977) / ressamın el kitabı (can yayınları, 1999)
levantado do chao (1980) / umut tarlaları (can yayınları, 2003)
memorial do convento (1982) / baltasar ve blimunda, (gendaş kültür, 2000)
o ano da morte de ricardo reis (1984) / ricardo reis'in öldüğü yıl (can yayınları, 2003)
a jangada de pedra (1986) / yitik adanın öyküsü, (merkez kitaplar, 2006)
historia do cerco de lisboa (1989) / lizbon kuşatmasının tarihi, (türkiye iş bankası kültür yayınları, 2004)
o evangelho segundo jesus cristo (1991) / isa'ya göre incil, (merkez kitaplar, 2006)
ensaio sobre a cegueira (1995) / körlük (roman), (can yayınları, 1999)
todos os nomes (1997) / bütün isimler, (gendaş kültür, 1999)
o conto da ılha desconhecida (1997) / bilinmeyen adanın öyküsü, (türkiye iş bankası kültür yayınları, 2001)
a caverna (2000) / mağara, (türkiye iş bankası kültür yayınları, 2005)
o homem duplicado (2002) kopyalanmış adam, (türkiye iş bankası kültür yayınları, 2010)
ensaio sobre a lucidez (2004) görmek, (can yayınları, 2008)
as intermitencias da morte (2005) / ölüm bir varmış bir yokmuş, merkez kitaplar 2007
as pequenas memorias / küçük anılar, (can yayınları, 2008)
a viagem do elefante / filin yolculuğu, (turkuvaz yayınları, 2009)
cain / kabil, (kırmızı kedi yayınları, 2011)
kaynak
https://tr.wikipedia.org/wiki/Jos%C3%A9_Saramago
hoş: tümü
|
bugün
başlıkta ara